اژهای: برای تحقق عدالت باید عدالت در گفتار ما متجلی باشد
تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۸۵۷۴۶
قاضیالقضات گفت: ما مسؤول تحقق و بسط عدالت هستیم؛ برای این منظور، ابتدا باید عدالت در گفتار و مواضع و رفتار ما تجلی داشته باشد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، امروز دوشنبه (۱۶ بهمن) طی سخنانی در نشست شورای عالی قوه قضاییه، ضمن تسلیت شهادت حضرت امام موسی کاظم علیهالسلام و گرامیداشت ایامالله دهه فجر، اظهار کرد: نوزدهم بهمن ماه سالروز بیعت همافران با حضرت امام (ره) را گرامی میداریم؛ این بیعتِ شگفتیساز، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی بود به تعبیر رهبر معظم انقلاب، اقدام همافران در روز ۱۹ بهمن، بیعت با جهاد مقدّسی بود که امام عظیمالشأن، فرمانده مقتدر آن جهاد بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رییس قوه قضاییه در ادامه با اشاره به پیروزی غرورانگیز تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران بر ژاپن در رقابتهای جام ملتهای آسیا، گفت: پیروزی تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران بر تیم ژاپن که در نتیجه تلاش و اراده ملی پوشان کشورمان حاصل شد، برای مردم شادیآفرین و غرورانگیز بود؛ بعد از این پیروزی نیز شاهد بودیم که ملیپوشان کشورمان، سجده شکر به جای آوردند و این موفقیت را ناشی از عنایات خداوند دانستند.
رییس دستگاه قضا در ادامه با اشاره به در پیش بودن ۲۷ رجب، عید مبعث، ضمن تبریک این عید بزرگ، بیان داشت: بعثت نبی اکرم (ص) یک نعمت بیبدیل بود؛ بعد از فَترتی که در ارسال رُسُل ایجاد شده بود و ظلمات و تباهی دنیا را فرا گرفته بود، خداوند متعال عنایت فرمود و پیامبر عظیمالشأن را مبعوث گرداند و در نتیجه این نعمت بزرگ، وحدت و الفت و نورانیت در جهان پدید آمد و به برکت وجودی پیامبر اکرم (ص) انسانهای والایی تربیت شدند و تمدن رهایی بخش اسلام پدید آمد.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای با اشاره به حدیث نبوی «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»، گفت: پیامبر عظیمالشأن اسلام برای به کمال رساندن مَکارم اخلاق مبعوث شدند؛ لهذا ما نیز به عنوان پیروان آن حضرت، باید در امرِ ایجاد و تقویت مَکارم و سَجایای اخلاقی در خود و خانواده خود و جامعه خود، کوشا باشیم و اجازه ندهیم که اخلاق در ما و جامعه ما تنزل پیدا کند.
رییس عدلیه خاطرنشان کرد: قیام امام خمینی (ره) استمرار نعمت الهی در بعثت بود انقلاب امام (ره) نیز مضمون و محتوای بعثت را در دورهی معاصر تجدید کرد؛ امام بزرگوار ما با با اتصال و توکل به خداوند، انقلاب عظیمی را رهبری کردند که در نتیجه آن، کاخ ظلم و تباهی طاغوت فروریخت.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای ضمن تبیین و تشریح ابعاد شخصیتی و مبارزاتی امام راحل، اظهار کرد: امام (ره) دشمن و روشهای دشمن را شناخت و با جهادش، دشمن را تحقیر کرد؛ امام عظیمالشأن ما، به مردم اعتماد کردند از ظرفیتهای مردم بهره گرفتند؛ امام (ره) همچون اجداد مطهرشان، بشیر و نذیر بودند و در مواجهه با مردم و مظلومان، عطوفت داشتند و در مقابل با طواغیت و مستکبران و غداران، با صلابت و بدون ذرهای هراس، میایستادند.
رییس قوه قضاییه با اشاره به در پیش بودن ۲۲ بهمن، گفت: دشمنان زبون و حقیر و کوتهاندیشِ ما، در سودای جدایی انداختن میان مردم و نظام اسلامی هستند؛ اما در روز ۲۲ بهمن همگان خواهند دید که ملت انقلابی ایران به ویژه جوانان غیور همچون همیشه در راهپیمایی دشمنشکن جشن پیروزی انقلاب حضوری حماسی خواهند داشت و بار دیگر دشمن را تحقیر خواهند کرد.
رییس دستگاه قضا با اشاره به نقش برجسته قوه قضاییه در امرِ تحقق و توسعه عدالت در همه عرصهها و ساحتها، گفت: ما مسؤول تحقق و بسط عدالت هستیم؛ برای این منظور، ابتدا باید عدالت در گفتار و مواضع و رفتار ما تجلی داشته باشد و اهتمام داشته باشیم که خدایناکرده از دایره عدالت و عدالتورزی خارج نشویم.
قاضیالقضات با اشاره به بازدید امروز خود از نمایشگاه دستاوردهای فناورانه قضایی، گفت: اقدامات و ابتکارات «مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه» طی یک سال اخیر، قابل تقدیر است؛ در نتیجه اقدامات صورت گرفته در این حوزه، در برخی امور از میزان هزینهها کاسته شده و بر سهولت و سرعت خدمترسانی به مردم در مراجع قضایی افزوده شده است؛ این مسیرِ آغاز شده باید با قدرت ادامه یابد. ضروری است ضمن تعامل و همکاری با بخشهای دانشبنیان و زیستبوم فناوری در کشور، هر آنچه که میتوانیم، خدمترسانی قضایی و حقوقی به مردم را با بهره گیری از ابزارهای فناورانه، تسهیل و تسریع کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای در ادامه ضمن اشاره به دستاوردهای «سازمان ثبت اسناد و املاک کشور» و همچنین دادگستریها در توسعه خدمترسانی به مردم، به اقدامات صورت گرفته در «مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه» اشاره کرد و گفت: مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه، رویکرد خود را تغییر داده و بر نگاه و جنبه صیانتی خود افزوده است. البته در موارد و مواقع لزوم، متخلفین، از ناحیه مرکز حفاظت و اطلاعات، تحت تعقیب قرار گرفتند و اقدامات قانونی در قبال آنها انجام شد.
رییس قوه قضاییه همچنین به اقدامات و دستاوردهای «سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور» نیز اشاره کرد و بیان داشت: اقدامات سازمان زندانها طی یک سال اخیر در راستای بهبود وضعیت زندان و زندانیان، قابل تقدیر است؛ در سالی که گذشت سازمان زندانها، تلاشهای مطلوبی را در راستای بازاجتماعی کردن زندانیان، حرفهآموزی برای آنها و توجه به خانوادههای زندانیان، انجام داد.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: اژه ای حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه ای قوه قضاییه عظیم الشأن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۸۵۷۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهمترین مانع اجرای عدالت، دنیاطلبی و دنیاگرایی است
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه-مصطفی شاکری گرکانی: تحقق عدالت، آرمانی است که سابقهای به قدمت عمر بشر دارد و از سپیده دم آفرینش، بشر این عنصر حیاتی را به عنوان یک گرایش باطنی شناخته، به آن روی آورده، درصدد دستیابی به آن تلاش کرده و آن را مبنای قوانین و قضاوت قرار داده است. به واقع که هیچ چیز به اندازه پایمال شدن حق ضعیف و مظلوم برای فطرت بشر زجرآور و نفرت انگیز نیست و هیچ چیز به اندازه بی عدالتی، کینه و دشمنی را در قلبها پدید نمیآورد. وقتی به تاریخ مینگریم، علت بسیاری از دگرگونی ها، فقدان عدالت اجتماعی در جامعه بوده است و به همین رو تمام مصلحان بشری و انسانهای آزاده تاریخ با اندیشه و شعار عدالت، حرکتهای اصلاحی خود را آغاز نموده و یکی از اهداف اصلی انقلاب و تحرکات اجتماعی خود را رفع تبعیض و برقراری عدالت اجتماعی قرار داده اند. انسانهایی که مخاطب این حکیمان و مصلحان واقع شده اند، در واقع تشنگان عدالت بودند که سراپاگوش به فرمان و چشم به راه تحقق این بالاترین فضیلت انسانی و گمشده فطرت خود بوده اند.
فراتر از این، عدالت آرمانی دینی و الهی است که تمام پیامبران برای تحقق آن رسالت یافته و بسیاری نیز در راه عدالت جان خود را فدا کردهاند. از منظر دین اسلام، قوام حقیقت حیات انسانی به اصل عدالت است و دادگری همانند اصل توحید ریشه در نظام تکوین دارد. بر این اساس پیامبر اکرم (ع) فرمودند: «بِالْعدْلِ قامتِ السّماواتُ و الارْض» یعنی آسمانها و زمین، با عدالت، پا برجا میمانند. بنابراین نادیده انگاشتن قسط و عدل، نه تنها با طبیعت بشر مخالفت و مغایرت دارد، بلکه مخالفت با نظام طبیعت است و در مقابل، اهتمام به آن هماهنگی با نظام هستی است.
اندیشه در حقیقت و ماهیت عدل و عدالت ما را به این نکته واقف میسازد که عدل دارای جاذبهای فطری است و نزد وجدان عمومی بشریت، ارزش گرانقدر دارد زیرا در سایه عدل، هر کسی به حق خویش میرسد، تعدّی و تجاوز از جامعه رخت بر میبندد و امنیت و آرامش بر همه جا حاکم میشود. به همین جهت مردم، بیعدالتی را نکوهش میکنند و عدالت را میستایند. این نکته مورد تأیید و توجه پیشوایان دین نیز قرار گرفته است. امام صادق (ع) درباره این حقیقت که بیعدالتی عیب و عدالت خوشایند همگان است فرموده است: «از خداوند پروا کنید و به عدالت رفتار کنید، چرا که شما به قومی که عدالت نکند خرده میگیرید». به همین سبب است که از آغاز زندگی بشر، همواره ظلم و بی عدالتی روح بشر را آزرده و او را تشنه جهانی عاری از هر تبعیض و تعدی ساخته است. در طول تاریخ، همه افراد و اقشار و جوامع اعم از کوچک و بزرگ، مؤمن و کافر، مرد و زن، حتی ستمکار و ستمدیده، دانا و نادان خواهان اجرای عدالت، این صفت انسانی بوده و از نقض آن متنفر بوده و میباشند.
بر این اساس با اندک تأملی در کلمات و بیانات امیرالمومنین (ع) به روشنی این نکته به دست میآید که مساله «عدالت و حکومت»، جایگاه خاص و اهمیت ویژهای نزد آن امام بزرگوار داشته است. این دو مقوله به حدی مهم است که اگر تمام تلاشها و مجاهدات علی (ع) را در راه تحقق آن بدانیم سخنی به گزاف نگفته ایم. در همین رابطه و با محوریت نشان دادن ارزش و اهمیت عدالت در حکمرانی بر پایه اندیشه علوی (ع) با حجتالاسلام و المسلمین نجف لکزایی استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم و رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفتوگو کردیم که حاصل آن را در ادامه میخوانید؛
* عدالت در اندیشه امیرالمومنین (ع) یک فضیلتی است که اگر حکومت آن را داشته باشد برایش یک امتیاز و ارزش محسوب میشود یا اصلاً اساس و ارزش حکومت به برقراری عدالت است و حکومتی که در راه عدالت گام ننهد فاقد ارزش ذاتی است؟
در نهجالبلاغه و سیره عملی امیرالمومنین (ع) به عدالت توجه بسیار زیادی شده به گونهای که جرج جرداق مسیحی اسم کتابش را این گذاشته که امام علی (ع) صدای عدالت انسانی است. همچنین گفته شده «قتل فی محراب عبادته لشده عدله» یعنی ایشان به خاطر شدت عملش نسبت به عدالت به شهادت رسید لذا در جای جای نهجالبلاغه میتوانیم فرمایشات حضرت درباره عدالت را ببینیم ولی من به یک موردش اشاره میکنم و آن نامه ۳۱ نهجالبلاغه است. امام علی (ع) نامه ۳۱ را برای امام حسن مجتبی (ع) نوشتند و چون این نامه از منظر یک پدر برای تمام فرزندان معنوی آن حضرت نوشته شده است با این تعبیر شروع میشود که «من الوالد الی المولود» یعنی نامه پدری به فرزند. اگر ما خودمان را فرزند معنوی آن حضرت میدانیم مخاطب این نامه هستیم.
*نامه ۳۱ نهجالبلاغه عدالت را چگونه معرفی میکند؟
آنجا حضرت یکسری سیاستهای کلان و راهبردهای کلان را ابلاغ فرمودند از جمله اینکه میفرمایند فرزندم تو خودت را در ارتباط با دیگران میزان قرار بده، هرچه برای خودت میپسندی برای دیگران هم بپسند. بعد یکسری مصادیق را ذکر کردند مثلاً فرمودند اگر دوست نداری به تو ظلم شود به دیگران هم ظلم نکن، اگر دوست داری به تو احسان شود به دیگران احسان کن و همینطور موارد دیگری را برشمردند. به همین خاطر عدالت در اندیشه امام علی (ع) یک میزان کلیدی و اساسی و مهم است که مبنای تنظیم روابط ما با دیگران، روابط ما با خودمان، روابط ما با محیط زیست و روابطمان با خدای متعال است.
خدای متعال در ارتباط با ما به عدالت عمل میکند، ما هم در ارتباط با خودمان و دیگران و خدا و طبیعت باید به عدالت رفتار کنیم. در حدیث نبوی میخوانیم که با عدالت است که آسمانها و زمین بر پا شده است. در قرآن کریم خداوند به پیامبر (ص) دستور میدهد «قل امر ربی بالقسط» یعنی بگو پروردگار من مرا فرمان داده به قسط عمل کنم. باز در سوره حدید میفرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» یعنی ما پیامبران را به سوی مردم فرستادیم تا آنها مردم را تربیت کنند، تزکیه کنند و مردم بر پادارنده قسط شوند. از این جهت امیرالمومنین (ع) به عنوان تربیت شده رسول اکرم (ص) کسی است که همان مسیر را دنبال میکند و همچون رسول مکرم اسلام بر پا دارنده عدل و قسط است. لذا اگر ما عدالت را در ردیف فضائل هم ذکر کنیم بالاترین فضائل است و اگر به عنوان رکن در نظر بگیریم میبینیم عدل در اندیشه و مذهب امامیه جز اصول مذهب و جز ارکان تلقی شده است بنابراین از هر منظری نگاه کنیم، چه از منظر فقهی، چه از منظر اخلاقی، چه از منظر اعتقادی، چه از منظر فلسفی و … میبینیم عدالت عنصر کلیدی است و باید مورد توجه رهبران و کارگزاران حکومتی و آحاد مردم قرار بگیرد.
*همه مردم به ارزش و اهمیت مساله عدالت اقرار دارند ولی میبینیم جوامع بشری و حکومتها در محقق کردن عدالت با مشکلاتی روبرو هستند. به نظر شما مهمترین موانعی که نمیگذارد مساله عدالت در یک جامعه محقق شود با توجه به منویات حضرت امیر (ع)، چیست؟
امیرالمومنین (ع) مهمترین مانع اجرای عدالت را در همین نامه ۳۱ دنیاطلبی و دنیاگرایی میداند. حضرت میفرماید آنچه باعث شده انسانها از صراط مستقیم عدالت منحرف شوند و به ظلم دست بزنند این است که فکر میکنند برای دنیا آفریده شدند در حالی که آن حضرت میفرمایند فرزندم بدان که تو برای آخرت آفریده شدی. دنیا قرار است مقدمهای باشد و مزرعهای باشد که ما از زندگی کوتاهی که در دنیا داریم برای آخرت خودمان زاد و توشه برداریم و اگر هر کسی اندکی تأملی در زندگی خودش و زندگی امروز در دنیا بکند، اهمیت این فرمایش امیرالمومنین (ع) را متوجه میشود که واقعاً هر جا ظلم و بیعدالتی صورت میگیرد ناشی از این است که آن افراد خیال میکنند برای دنیا آمدند و بعد از دنیا آخرتی نیست و الا اگر انسانها به یاد مرگ باشند یاد آخرت و قیامت باشند متوجه میشوند اصالت را باید به آخرت بدهند. قاعدتاً کسی که یاد مرگ و قیامت هست دست به ظلم نمیزند چون میداند یک ایستگاهی هست که باید در آنجا پاسخگو باشد.
*گاهی بین عدالت و مسائل دیگری تزاحم برقرار میشود؛ مثل تزاحم بین برقراری عدالت و رعایت مصلحت. به نظر شما در این موارد باید جانب کدام را گرفت و کدام اهمیت بیشتری دارد؟
ببینید، مصلحت یعنی عدالت. اصلاً مصلحت جایی مطرح میشود که اگر ما به یک قانونی یا دستوری عمل کنیم موجب ظلم میشود لذا میگوئیم مصلحت ایجاب میکند آن کار را انجام ندهیم. در اینجا تمرین و امتحان مصلحت باید با مساله عدالت انجام شود؛ یعنی هر جا میگوئیم مصلحت اقتضا میکند باید بتوانیم به جایش کلمه عدالت را بگذاریم و بگوییم عدالت اقتضا میکند. لذا نمیشود مصلحت مخالف عدالت باشد چون فرض ما فرض تزاحمات است یعنی دو چیز با هم متزاحم میشوند و ما آنی که عادلانهتر است را بر آنی که مطابق عدالت نیست اولویت میدهیم. بنابراین هر جا گفتند مصلحت ایجاب میکند، شما باید به جایش کلمه عدالت را بگذارید. اگر باز هم جمله شما درست بود، آن از نظر اسلام مورد قبول است ولی اگر جمله درست نبود آن مطلب مورد قبول اسلام نیست. در واقع مصلحت نیامده است که منافع را توجیه کند و الا منتهی به ظلم میشود.
کد خبر 6086156